Τις τελευταίες μέρες συζητάμε όλοι για τον μεταπνευμονοϊο και κάποιοι πιστεύουν ότι ίσως είναι μια νέα πανδημία που έρχεται ή ένας νέος ιός που ενδεχομένως μας οδηγήσει ξανά σε καραντίνα.

Οι εικόνες που μας ήρθαν τον τελευταίο καιρό από την Κίνα με τις ουρές στα νοσοκομεία, μας έφεραν στο μυαλό μνήμες covid και ξαφνικά τα εγχώρια κρούσματα που αποκαλύφθηκαν σε συγγενικό περιβάλλον της ίδιας οικογένειας στη Θεσσαλονίκη, μας έχουν βάλει σε σκέψεις. Είναι ένας ιός νέος; Είναι γνωστός και παλιός ιός; Κι αν ναι, είναι χειρότερος ή όχι από τη γρίπη;

Νέος ιός δεν είναι, μας λένε όλοι οι ειδικοί, καθώς τον γνωρίζουν από το 2001 και ανήκει στην οικογένεια του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού RSV. Θα θυμάστε ίσως ότι στις εβδομαδιαίες εκθέσεις του ΕΟΔΥ, αναφέρεται και η πορεία του RSV στην κοινότητα. Είναι αναπνευστικός ιός που χτυπάει κυρίως παιδιά. 

Σε σχέση με τον μεταπνευμονοϊό οι Έλληνες επιστήμονες δείχνουν καθησυχαστικοί καθώς γνωρίζουν τι είναι, τι συμπτώματα προκαλεί και πως να τον ανιχνεύσουν. Αυτό που δεν ξέρουν είναι μήπως στην Κίνα υπάρχει μια νέα μετάλλαξη του ιού, κάτι που ακόμα δεν έχει γίνει γνωστό και παραμένει ένα υποθετικό σενάριο.

Να θυμίσουμε ότι και στην πανδημία του κορονοϊού, η Κίνα και άργησε να δώσει σαφή στοιχεία για την ασθένεια και δεν ενημέρωσε έγκαιρα για τη σοβαρότητα και τη μεταδοτικότητα της νόσου.

Ο Υπουργός Υγείας μιλώντας σήμερα στην εκπομπή «Πρωινές Διαδρομές» με τους δημοσιογράφους Βασίλη Αδαμόπουλο και Μαρία Γεωργίου, στο Πρώτο Πρόγραμμα, σχολίασε τη διάσταση που έχει πάρει το θέμα λέγοντας:

«Δεν υπάρχει απολύτως, μα απολύτως κανένας λόγος ανησυχίας. Ο μεταπνευμονοϊός είναι γνωστός. Ο Covid είχε προκαλέσει φοβερή ανησυχία γιατί ήταν ένας καινούργιος ιός. Μπαίναμε στο εργαστήριο και βλέπαμε έναν ιό που δεν τον είχαμε ξαναδεί ποτέ στη ζωή μας. Δεν ξέραμε αυτός ο ιός τι ακριβώς έκανε, δεν ξέραμε πώς αντιμετωπιζόταν. Ο μεταπνευμονοϊός όμως όχι μόνο δεν είναι άγνωστος, αλλά έχει απομονωθεί στο εργαστήριο το 2001, δηλαδή πριν από 24 χρόνια, και έχει βρεθεί σε δείγματα αίματος που υπήρχαν σε ψυγεία τουλάχιστον από το 1980. Είναι λοιπόν ένας πολύ γνωστός ιός. Όλοι μας, τον έχουμε περάσει. Είναι ευρύτερα διαδεδομένος».

Τα συμπτώματα σε κάποιους είναι ήπια και μοιάζουν με αυτά του κοινού κρυολογήματος, όπως πυρετός, καταρροή, βήχας . Σε παιδιά και σε άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, τα συμπτώματα μπορεί να είναι πιο βαριά και να οδηγηθούν στο νοσοκομείο με πνευμονία ή βρογχίτιδα και δυσκολία στην αναπνοή.

Δεν υπάρχει εμβόλιο για τον μεταπνευμονοϊο ούτε ειδική αγωγή. Δεν υπάρχει self test για να το κάνει κανείς στο σπίτι. Ειδικά τεστ για την ανίχνευση του ιού γίνονται σε νοσοκομεία.

Η γρίπη δυστυχώς θεωρείται χειρότερη σε σχέση με τον μεταπνευμονοϊό καθώς ακόμα και τώρα, η γρίπη οδηγεί πολύ μεγαλύτερο αριθμό ατόμων στα νοσοκομεία και στην Κίνα, σε σχέση με τον μεταπνευμονοϊό. Οι ειδικοί είναι καθησυχαστικοί πως δεν θα δούμε τις ΜΕΘ να γεμίζουν και πως δεν θα έχουμε νέα επιδημία.

Με ανακοίνωσή του ο ΕΟΔΥ στις 8/1/25 τονίζει:

Το τελευταίο χρονικό διάστημα, πληροφορίες αναφέρονται σε αύξηση των αναπνευστικών λοιμώξεων στην Κίνα. Σύμφωνα με χθεσινή ενημέρωση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) καθώς και σημερινή από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης & Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), τα επίπεδα των οξέων αναπνευστικών λοιμώξεων, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπινου μεταπνευμονοϊού (hMPV) στην Κίνα, βρίσκονται με βάση τα δεδομένα των προηγούμενων ετών, εντός των αναμενόμενων ορίων για την εποχή και δεν έχουν αναφερθεί ασυνήθιστες εξάρσεις ή συρροές. Προς το παρόν, σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, ο ιός γρίπης τύπου Α παραμένει στην Κίνα το πιο συχνό παθογόνο που ανιχνεύεται σε άτομα με συμπτώματα αναπνευστικών λοιμώξεων. Επιπλέον, δεν έχουν ενεργοποιηθεί έκτακτα μέτρα αντιμετώπισης των αναπνευστικών λοιμώξεων.

Στη χώρα μας, επιβεβαιώθηκε ένα θετικό δείγμα για ανθρώπινο μεταπνευμονοϊό (μέσω της ειδικής μεθόδου ταχείας διάγνωσης FilmArray), με αναμονή τελικής επιβεβαίωσης από το Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Τμήμα Ιατρικής, ΑΠΘ (Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Γρίπης Β. Ελλάδος). Ο ασθενής ανέφερε επαφή με συγγενικό του πρόσωπο που είχε ταξιδέψει πρόσφατα στην Κίνα. Τα αποτελέσματα της έως τώρα επιδημιολογικής διερεύνησης δε συνηγορούν υπέρ της συσχέτισης του περιστατικού με τα κρούσματα που σημειώνονται στην Κίνα. Επιπλέον, βρίσκεται σε εξέλιξη ο πλήρης εργαστηριακός έλεγχος από το Κέντρο Αναφοράς, όπως προβλέπεται για όλους τους αναπνευστικούς ιούς.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο ανθρώπινος μεταπνευμονοϊός (hMPV) δεν είναι νέος ιός για τη χώρα μας και το παραπάνω κρούσμα, ακόμα και αν επιβεβαιωθεί, δε θα αποτελεί το «πρώτο κρούσμα» στη χώρα. Με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα μέχρι σήμερα, δε συντρέχει λόγος ανησυχίας για τον πληθυσμό.

Σύμφωνα με τα δεδομένα του ΕΟΔΥ, η κυκλοφορία του ιού ήταν υψηλή στην κοινότητα τον Φεβρουάριο 2024, με κορύφωση στις αρχές Απριλίου, και μειώθηκε αισθητά από τα τέλη Ιουνίου 2024. Την τρέχουσα περίοδο, η κυκλοφορία του ιού παραμένει πολύ χαμηλή.

Ο ΕΟΔΥ επιτηρεί συστηματικά τον hMPV σε συνδυασμό και με άλλα παθογόνα του αναπνευστικού σε ασθενείς που επισκέπτονται 15 νοσοκομεία ανά την επικράτεια.

Ο ΕΟΔΥ παραμένει σε εγρήγορση για την παρακολούθηση και αντιμετώπιση της εποχικής έξαρσης των αναπνευστικών λοιμώξεων.

Υπενθυμίζεται η σημασία της τήρησης των βασικών προληπτικών μέτρων και κανόνων υγιεινής για την πρόληψη μετάδοσης των αναπνευστικών λοιμώξεων:

Παρουσία συμπτωμάτων λοίμωξης αναπνευστικού, συστήνεται η χρήση μάσκας.
Παρουσία συμπτωμάτων λοίμωξης αναπνευστικού, συστήνεται η αποφυγή επαφής με άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, όπως ηλικιωμένοι, άτομα με χρόνια νοσήματα και ανοσοκατασταλμένοι.
Συστήνεται το συχνό πλύσιμο των χεριών και η αποφυγή επαφής των χεριών με το πρόσωπο.

Η πρόληψη παραμένει το σημαντικότερο μέσο για τη μείωση της εξάπλωσης των αναπνευστικών λοιμώξεων.

Τέλος, συστήνεται αναζήτηση ιατρικής συμβουλής από άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες πληθυσμού, αν τυχόν εμφανίσουν συμπτώματα.